بررسی عوامل موثر بر فرآیند بودجه سالانه کشور بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی

فرآیند بودجه در ایران، همواره دارای مشکلات و ضعف های فراوانی بوده است. با ارزیابی بودجه، مشکلات و نقاط ضعف آن آشکار می گردند، در نتیجه با رفع آن ها در دوره های بعد، می توان به بودجه ای مطلوب دست یافت. همچنین از آثار ارزیابی بودجه می توان به، امکان مقایسه بودجه سال های مختلف و دستیابی به مبنایی برای اطلاع رسانی به عموم افرادی که در خصوص بودجه و تحلیل آن دانش کافی در اختیار ندارند، اشاره نمود. بنابراین تحقیق حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر ارزیابی بودجه و میزان اهمیت آن ها به روش توصیفی - پیمایشی صورت گرفته است و از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق، کارشناسان بودجه دستگاه های اجرایی و اعضای هیئت علمی حسابداری و اقتصاد دانشگاه های کشور می باشند. عوامل مورد نظر با استفاده از روش تحلیل عاملی به دست آمدند و اهمیت هر یک از آن ها از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس یافته های پژوهش، یازده عامل بر ارزیابی بودجه موثر می باشند که عامل شفاف سازی با ضریب اهمیت 17.7% بیشترین تأثیر را بر این فرآیند دارد. سایر عوامل به ترتیب اهمیت شان عبارتند از: تخصیص بهینه منابع، زمان، هماهنگی، رعایت عدالت، نظارت، کسری بودجه، محاسبات بودجه، عملکرد اقتصادی دولت، طبقه بندی و اطلاع رسانی و تخصص.